In het universitair ziekenhuis van Tübingen (Duitsland) is sinds kort een robot actief in de keuken. Deze robot is ontwikkeld door het Duitse technologiebedrijf GoodBytz en is in staat om dagelijks tot 3.000 warme maaltijden klaar te maken. Hij kookt volledig zelfstandig, zelfs ‘s nachts, en zorgt ervoor dat ook personeel tijdens de nachtshift een verse maaltijd kan krijgen. De inzet van de robot past binnen een bredere trend van automatisering in de voedingssector.
De robot is gebouwd als een soort compacte keukenmodule en kan meerdere gerechten tegelijk bereiden. Via een touchscreen kunnen menu’s gekozen worden, waarna het systeem automatisch de juiste hoeveelheden afweegt, bakt, roert en serveert. Er is ook een koelruimte voorzien voor verse ingrediënten. Voor het personeel betekent dit minder werkdruk tijdens piekmomenten, en voor patiënten en medewerkers meer continuïteit in de maaltijden.
Waarom een robot inzetten in de keuken?
Net zoals in België heeft Duitsland een groot personeelstekort in de cateringsector. Er zijn veel openstaande vacatures, vooral voor koks en keukenhulpen. De werkomstandigheden zoals lange werkuren, fysiek zwaar werk en relatief lage lonen, maken het moeilijk om nieuw personeel aan te trekken en te behouden. Zeker in zorginstellingen, waar elke dag opnieuw op grote schaal gekookt moet worden, is dat een uitdaging.
Een robot kan hier deels een oplossing bieden. Volgens GoodBytz kan hun kookrobot de personeelskosten met tot 80% verminderen. Hij werkt dag en nacht, neemt nooit pauze en wordt niet ziek. De robot neemt vooral de repetitieve taken op zich: ingrediënten verwarmen, mengen, roeren, afwerken en verdelen. Daardoor kunnen menselijke medewerkers zich richten op taken die meer aandacht of creativiteit vragen.
Toch is de robot geen volledige vervanger. Mensen blijven nodig om het systeem te controleren, ingrediënten bij te vullen, hygiëne te garanderen en in te grijpen als er iets fout loopt. Het blijft dus een samenwerking tussen technologie en mensen.
Wat betekent dit voor ziekenhuizen en grootkeukens?
In grote instellingen zoals ziekenhuizen, zorgcentra en bedrijfsrestaurants is het belangrijk om dagelijks op grote schaal, snel en voedselveilig te koken. Een robot kan helpen om die productie constant te houden, zeker bij personeelskrapte of in tijden van verhoogde werkdruk. Denk bijvoorbeeld aan het opvangen van piekmomenten, nachtdiensten of ziekteperiodes.
Daarnaast zorgt de robot voor meer standaardisatie. Elke maaltijd komt er op dezelfde manier uit, wat helpt bij het garanderen van kwaliteit. En omdat de robot via een digitaal platform werkt, kunnen gegevens over recepten, porties en voedselverbruik makkelijk opgevolgd worden. Dat is interessant voor het beheer van kosten, voorraad en voeding op maat van de patiënt.
Toch zijn er ook uitdagingen. Een keukenrobot vraagt een investering en voldoende plaats. De installatie moet voldoen aan strikte eisen op vlak van hygiëne en voedselveiligheid. Bovendien moet het keukenpersoneel opgeleid worden om met het systeem te kunnen werken. Niet elke instelling is daar al klaar voor.
Zal dit ook in België opduiken?
Ook in België denken meer en meer zorginstellingen na over het gebruik van technologie in de keuken. Zeker nu de druk op personeel stijgt, groeit de interesse in automatisering. De centrale vraag blijft: hoe kunnen mensen en machines samenwerken om zowel de kwaliteit als de werkbaarheid van maaltijden te verbeteren?
Het voorbeeld in Tübingen toont dat technologie kan bijdragen tot efficiëntere werkprocessen, zonder dat het menselijke aspect verdwijnt. Koks en keukenmedewerkers blijven essentieel voor alles wat niet gestandaardiseerd kan worden: persoonlijke dieetkeuzes, begeleiding, smaakafstemming en emotionele betrokkenheid bij patiënten. Hoe snel het zich in België zal doorzetten, hangt af van budgetten, infrastructuur, regelgeving en bereidheid om te innoveren. Maar dat er beweging zit in de grootkeukens, is duidelijk.
