Het zijn geen pessimisten, noch optimisten die voorspellen dat 1 op 3 Belgische horecazaken in de ernstige gevarenzone is komen te zitten onder invloed van corona. Het zijn vooraanstaande economen en analysten die aangeven dat een ongeziene crisis dreigt in de sector. Een aanzienlijk deel van de horecazaken zal het einde van 2020 niet halen, mogelijk zelfs na de lockdown al niet meer heropenen. Als oorzaak wordt vooral gekeken naar het onvoldoende kunnen reduceren van de vaste kosten tijdens de lockdown, met name dankzij doorlopende huurlasten en afschrijvingen. Ook het niet kunnen ontslaan van personeelsleden omdat de middelen gewoonweg ontbreken om ontslagpremies te kunnen betalen, dreigt als een koord om de nek van menig ondernemer.

Maar analyses zijn veelal gebaseerd op de actuele financiële situatie van ondernemingen en het al dan niet ter beschikking hebben van buffervermogen om de lockdown als periode zonder economische activiteit door te komen. Waar nog onvoldoende aandacht aan werd besteed zijn de consequenties van de heropstart van ondernemingen. En vooral dan de consequenties van de operationele beperkingen die vanuit de overheid zullen worden opgelegd in het kader van de viruspreventie. De economische gevolgen voor ondernemers zullen mogelijk nog zwaarder doorwegen en ook ‘gezonde’ ondernemingen in ernstige moeilijkheden kunnen brengen.

1 OP 3 ONDERNEMERS ZIET GEEN TOEKOMST

Uit onderzoek van Foodservice Alliance bij horecaondernemers blijkt dat amper 8% van de Belgische horecaondernemers denkt te kunnen werken met preventiemaatregelen die zullen worden opgelegd rond social distancing. 1 op 3 ondernemers heeft met het opleggen van langdurige preventiemaatregelen geen toekomstperspectief meer en vreest de sluiting van zijn zaak voor het einde van dit jaar.

We schrijven vandaag 22 mei. Terwijl internationale media melding maken van de spoedige heropening van de horeca in Nederland, Duitsland, Frankrijk, etc… blijft het in België oorverdovend stil. De datum van 8 juni waart door de Wetstraat, maar niemand die weet wat er op die bewuste 8 juni gaat gebeuren. Wordt de horeca dan weer geopend? Of wordt er dan pas beslist over de openingsvoorwaarden en de effectieve dattum van heropening? Laat staan dat er al enige informatie is over welke beperkende maatregelen zullen worden opgelegd… Op zijn zachtst uitgedrukt is deze situatie erg bedenkelijk!

Wat wel stilaan duidelijk is, is dat de beperkende maatregelen als voorwaarde om de horeca opnieuw te kunnen opnenen, in lijn zullen liggen met wat in de buurlanden geldt.

Vanaf 1 juni – vanaf 12 uur ’s middags om precies te zijn – mogen bijvoorbeeld in Nederland horecaondernemers zowel op de terrassen, maar ook ‘binnen’ weer gasten ontvangen. Hierbij geldt voor binnen:

enkel op reservering
na een gezondheidscheck
maximaal 30 personen tegelijkertijd in de zaak
met 1,5 meter afstand

MAXIMAAL 30 GASTEN

De meest opvallende maatregel in dit rijtje is de beperking van de capaciteit tot 30 personen per zaak. Die geldt zowel voor een buffetrestaurant met 200 zitplaatsen als een sterrenzaak met 25 stoelen.

Omdat ook dat scenario steeds vaker opdoemt in de wandelgangen van expertengroepen en de Belgische politiek, is het aan te raden spoedig te kijken naar de effecten daarvan. Uit analyses die Foodservice Alliance uitvoerde blijkt immers, dat deze maatregel het gros van de Belgische restaurants niet meer in staat zal stellen een te verantwoorden business model te hanteren. Met andere woorden: als deze maatregel ook in België werkelijkheid wordt, dan valt restaurants aan te raden goed na te denken over de manier hoe rendement kan bewaakt worden. Extra kosten zullen doorberekend moeten worden in de menuprijzen, of zaken kunnen beter hun deuren gesloten houden.

HONGER OM WEER OP TE STARTEN

Te vrezen valt dat de ‘honger’ om weer op te starten zo groot zal zijn, dat de meeste ondernemers - die het kunnen - geen seconde zullen twijfelen: die deuren moeten meteen weer open! Wat nog meer te vrezen valt is dat ondernemers gaan proberen het verlies aan gasten goed te maken door extra promoties te voeren in de hoop er meteen meer naar zich toe te trekken. En precies dàt zou de sluipende gifcocktail voor de komende tijd in de horeca kunnen worden. Met heldere berekeningen moet de sector gesensibiliseerd worden. Ondernemers hebben er alle baat bij om - nu meer dan ooit – cijfers goed inzichtelijk te hebben!

GESPANNEN KOSTENSTRUCTUUR

In België zijn er 15.500 restaurants die samen 8 miljard Euro omzet realiseren in een relatief ‘normaal’ jaar zoals 2019. Dat betekent dat een gemiddeld restaurant in België, zo’n 9.800 Euro omzet per week realiseert. Het gemiddeld aantal zitplaatsen in een Belgisch restaurant bedraagt net geen 43 stoelen. En iedere stoel wordt gemiddeld 7,2 keer per week bezet door een gast die gemiddeld 31,85 Euro besteedt. Bij een aftopping tot de maximum-capaciteit van 30 personen per restaurant daalt de weekomzet van een gemiddeld restaurant in België met -30%. Uitgaande van een gelijkblijvende bezetting per zitplaats per week en een gelijkblijvende besteding per gast (wat mogelijk nog een te optimistisch scenario is)

De gemiddelde kostenstructuur in de Belgische restaurantsector stond al bijzonder gespannen, nog voor het uitbreken van de coronacrisis. De verhouding tussen inkomsten en uitgaven was al, met name door de verstikkende loonkosten, compleet scheefgegroeid. Na aftrek van alle kosten houdt een restaurateur in België gemiddeld amper 1% over. En dat is het resultaat voor belastingen. Die situatie was al langer onhoudbaar en komt nu dankzij de beperkende preventiemaatregelen nog verder onder spanning te staan. In essentie komt het erop neer dat overhead moet verdeeld worden over minder menu’s en dat door minder gasten de ingezette arbeid niet à rato mee kan dalen. Wel integendeel! Door de maatregelen zal het noodzakelijk worden om net meer personeelsuren in te zetten. Het resultaat laat zich raden. Voor een gemiddeld restaurant komt het erop neer dat de kosten per couvert zullen stijgen met 21%. Een gemiddeld couvert van 31,85 Euro zal op die manier bijna 7 euro extra kosten.

Mocht een ondernemer beslissen om, onder invloed van de angst om klanten onvoldoende terug aan te kunnen trekken na afloop van de lockdown, menuprijzen niet te laten stijgen, of sterker nog; menuprijzen te laten dalen als promotiestunt, dan dreigt een financiële kater van jewelste. Het business model van de gemiddelde horecaondernemer laat dit gewoonweg niet toe.

EXTRA KOSTEN DOOR VIRUSPREVENTIE

Bovenop de wijzigingen in de kostenstructuur en het business model van een restaurant, is er ook een sterke toename van de kosten door de opgelegde maatregelen vanuit de overheid op vlak van viruspreventie. Mondkapjes, handschoenen, plexischermen, ontsmettings- en schoonmaakproducten, … Al deze zaken komen bovenop de bestaande operationele kosten van een restaurant.

De gemiddelde kosten die gemaakt worden op vlak van viruspreventie worden volgens de berekeningen voor een restaurant geraamd op zo’n 140 Euro per dag dat een restaurant open is. Rekeninghoudend met de maximale capaciteit van 30 gasten per restaurant en 216 couverts per week, komt dit neer op een extra kost van 3,25 Euro per couvert, ofwel 10% van de gemiddelde besteding per gast. Ook hier stelt zich de vraag of deze kosten kunnen doorberekend worden aan de gast?

Het mag duidelijk zijn dat een horecasector onder dit gesternte opnieuw uit de lockdown halen een vergiftigd geschenk is. De restricties maken het voor ondernemers niet alleen praktisch onwerkbaar, het is ook een economisch rampscenario. Een scenario wat ondernemers mogelijk te laat onder ogen zullen zien en zonder enige twijfel of enige aanpassing aan hun business model, de deuren opnieuw weer zullen open zwieren.

Bij een toename van kosten, welke geraamd wordt op 9,86 Euro per couvert, betekent dit voor een gemiddeld restaurant in België een extra kost van bijna 10.000 Euro per maand.

LEDEN VAN FOODSERVICE ALLIANCE KUNNEN HIERONDER DE CIJFERS DOWNLOADEN